Методическая копилка

Падгрупавы  лагапедычны  занятак  па карэкцыі   дызграфіі

Спампаваць прэзентацыю

Тэма: Роднасныя словы

Мэты:       

 карэкцыйныя: развіваць навыкі ўтварэння роднасных  слоў;                                развіваць дробную маторыку рук, памяць і ўвагу; пашырэнне слоўнікавага запасу на тэму “Зіма”;

       адукацыйныя:  абагульніць і замацаваць веды па тэме “Роднасныя словы”, вучыць утвараць роднасныя словы, практыкаваць у вылучэнні галоўнага і “лішняга” слоў у групе роднасных  слоў, замацоўваць уменне складання  сказаў з зададзенымі  словамі;

        выхаваўчыя: выхоўваць клапатлівыя адносіны да зімуючых  птушак

Абсталяванне: мультымедыйная прэзентацыя да занятка, карткі з заданнямі, выявы сняжынак, снегіра

Ход занятка

І. Арганізацыйны момант

Празвінеў званок і зноў    (Слайд 1)

У клас пазваў маіх сяброў.

Будзем дружна працаваць,

Будзем веды набываць.

      А гасцям хвілін прыемных

      Разам з намі адчуваць. 

-Я вельмі хачу, каб занятак атрымаўся цікавым, пазнавальным, каб мы  разам паўтарылі і замацавалі тое, што ўжо ведаем і  адкрылі новыя таямніцы роднай мовы.

ІІ.  Уступная гутарка 

1.      Загадка пра зіму:  Снег ляціць, мароз трашчыць,

                                         Хто адгадае, калі гэта бывае? (Зімой)

2.      Закрыем вочкі і шэптам прагаворым слова “зіма”.

         Якое пачуццё ўзнікла? (стала халадно, сумна)

3.      Сёння я запрашаю вас  ў госці да зімы. (Слайд 2)

4. Настаўнік чытае верш на памяць: (Слайд 3)

Белыя нівы,

Белыя далі,

Белыя бабы

Пад вокны пасталі.

Белыя стрэхі

На кожнай хаціне.

Белая елка

У цёплай хусціне.

5.      А які колер у зімы? (белы і чорны). Чаму?

ІІІ. Аб’яўленне тэмы занятка

Гульня «Даскажы слова»     (Слайд 4)

- Зімой усё вакол пакрыта белым пушыстым снегам. Давайце пагуляем з гэтым словам.

Ціха, ціха, як у сне, падае на зямлю…снег     

З неба ўсё кружаць пушынкі – серабрыстыя…сняжынкі

На палеткі, на лужок усё падае - …сняжок

Вось вяселле для рабят – усё мацнее - …снегапад

Быццам у белы  пухавік апрануўся - …снегавік      

Побач снежная фігурка –то дзяўчыначка - …снягурка

На снягу-та, паглядзі – з чырвонай грудкой …снегіры

Быццам  у казцы, як у сне, зямлю ўсю упрыгожыў …снег

-         Як можна назваць гэтыя словы? (аднакаранёвыя, роднасныя)

-         Які агульны корань? (-снег-, -снеж-)

-         Тэма нашага занятка “Роднасныя словы” (Слайд 5)

ІV. Асноўная частка

-         Сняжынкі падаюць і падаюць. Іх шмат. І ўсе яны розныя, як і вы, дзеці. Няма нават дзвюх аднолькавых сняжынак. (Слайд 6)

          На што яны падобныя?  Яны падобныя на белыя зорачкі.

-         Заданне “Падбяры  сняжынку” (Слайд 7)

Заданні сняжынак (Пасля кожнага выкананага задання на дошцы з’яўляецца выява з  адлюстраваннем сняжынкі)

І сняжынка:

1.     Трэніровачнае практыкаванне "Падбяры роднаснае слова".

(Карэкцыя слыхамаўленчага і зрокавага ўспрымання, увагі і памяці) (Слайд 8)

На картках- словы, патрабуецца злучыць   роднасныя словы і запомніць іх.

елка          лядзяш

лес             замаразкі

лёд             лесавік

мароз        ельнік

(Пасля таго як дзеці выканаюць заданне, словы другога слупка закрываюцца, дзеці запісываюць у сшыткі пары роднасных слоў з апорай на словы першага слупка)

2.              Скорагаворка: Зіма Зімоўна замяла снегам зямлю.  (Слайд 9)

-         Пісьмо па памяці

-         Падбярыце да слова зіма роднасныя словы і запішыце іх (зімовы, зімуе, зімоўка, перазімаваць, зазімак)

ІІ  сняжынка:

3.     Заданне "4 лішняе" (закрэсліць лішняе слова, якое не з’яўляецца роднасным, у кожным радку)

Рак, рака, рачны,  рэчачка

Сава, савяня,  сованне, савіны

Гора, горка, гарысты, узгорак,

Лес, лясок, лесвіца, лясны

Праверка з тлумачэннем

 Фізхвілінка “Сняжынка”  (гімнастыка для вачэй) (Слайды 10 – 12)

ІІІ  сняжынка:

4.     Заданне “Запоўні табліцу”

– У вас на картках запісаны словы, падбярыце да іх аднакаранёвыя, якія адносяцца да розных часцін мовы.

Што?	Які?	Што робіць?
Мароз

Што?	Які?	Што робіць?
Холад

5. Заданне на развіццё маўлення “Птушкі зімой”  (Слайды 13 – 15)

-        І вось мы з вамі апынуліся ў лесе. Давайце прыслухаемся. Хто гэта спявае?

-        Гэта сінічка нас вітае. Яна хоча пазнаёміць вас са сваімі сяброўкамі.

-        Адгадайце загадкі і даведайцеся, якія птушкі з намі віталіся.

Шустранькі, маленькі,

Сам у шэрай світцы.

Шукае канапелькі,

Каб трохі пажывіцца. (Верабей)      

Загарэліся сумёты,

І вярба гарыць ля плота,

Кот на печы не ляжыць,

Як мага хутчэй бяжыць.

Ведае хітрун стары,

Прыляцелі … (снегіры).

-        А як вы лічыце, птушкам цяжка зімой? – А ці хапае ім ежы? чаму? (няма  ежы: ні жучкоў, ні павучкоў.)

-        А мы з вамі  можам ім  дапамагчы перажыць цяжкую гадзіну? Якім чынам? (Трэба зрабіць кармушкі і падкармліваць іх)

                                          Сядзяць без ежы ў сцюжу  птушкі

                                          Сябры, зрабіце ім...(кармушкі) (Слайд 16)

-         Чырвонагруды снягір прынёс нам ліст ад зімуючых птушак.

ІV  сняжынка:

6.     Практыкаванне “Узнаві тэкст”

(Дзецям раздаюцца карткі з  тэкстам).

      Зімой птушкам  голадна і холадна.  Дзеці вырашылі ____________ птушак. Яны зрабілі _______________ і насыпалі ___________. Рабяты______________ іх крошкамі, зярнятамі жыта, сланечніку, ячменю.

Словы-дапаможнікі: пакарміць, корм, кармілі, кармушкі

-         Прачытайце тэкст, скажыце, ці зразумелі вы сэнс тэкста? (не, бо ёсць прапушчаныя словы)

 – Прачытайце словы-дапаможнікі, якія дадзены ніжэй. Што можна сказаць пра гэтыя словы? (роднасныя, бо адзін  корань “корм” і яны блізкія па значэнні)

-Чым яшчэ можна карміць птушачак? (сала любяць сінічкі, насенне пустазелля)

- Выкананне задання. У час узаемаправеркі дзеці абменьваюцца карткамі.

Фізхвілінка

         Устаньце, дзеці, калі ласка. Я буду зачытваць пары слоў. Калі яны з’яўляюцца роднаснымі, то вы пляскайце ў далоні, а калі пары слоў не з’яўляюцца роднаснымі, то тупайце нагамі.

         Кот – коцік, рака – плот, рука – ручка, дзень – ноч, снег – снегавік, хата – хатні, казка – каза, лыжы – лыжня, радасць – радок.

V  сняжынка:

7.     Практыкаванне “Жывёлы зімой”

 Кожны з вучняў чытае сваю частку тэксту. (Развіццё ўвагі   

                   Зямля доўга І мядзведзю ляжала голая, ў бярлозе скамянелая цяплей ад марозу.стала. А потым Вожыку адной ноччу – у кучы пайшоў лісця, снег і ўкрыў мышцы  усё   - у нары. белай цёплай Усім коўдрай. цёпла, Ромка дастаў  усе  радуюцца. з гарышча лыжы Толькі  і памчаўся беднаму ў поле. зайку  Раздолле слёзы.  для хлопца!  Да зімы  Ромкаў бацька  не паспеў таксама шэрую поўсць радуецца. змяніць на белую. Маладыя Выскачыць яблынькі ў на снегавую садзе цяпер коўдру -  не замерзнуць. усяму свету Карэнні іх відзён. добра Забраўся ўкрыты зайка пад куст снегам. і  дрыжыць ад страху.

-                     Чаму зайку не ўзрадаваў снег? Чаму дрыжаў зайка?

-        А якія яшчэ жывёлы спяць?

-        А якія звяры не спяць? …

    VІ  сняжынка:                                                                 

8.     Практыкаванне на замацаванне “Зімовыя забавы”

-         Ці любіце вы зіму? Чаму?

-         Чытанне дзецьмі на памяць верша Я. Коласа “На рэчцы зімою”

-          Зімой паветра вельмі чыстае, менш мікробаў і пылу. Таму вельмі карысны гульні на свежым паветры. Якія зімовыя гульні вы ведаеце?

-         Зараз мы пагуляем у гульню-спаборніцтва “Хто далей кіне сняжок”. Пераможа той, хто назаве больш роднасных слоў (колькі слоў назваў вучань, на столькі метраў кінуў сняжок)

Моўны матэрыял:

Лыжы (лыжнік, лыжніца, лыжня, лыжныі г.д.)

Лёд (ільдзінка, лядзяш, ледзяны, абледзянеў, лядовы і г. д.)

Лес (лясок, ляснік, лясны, лесавічок, узлессе і г. д.)

Ноч (ночка, начны, начаваць, начоўка і г.д.)

V. Вынік урока

-                     Над якой тэмай мы сёння працавалі на занятку?  Якія словы з’яўляюцца роднаснымі?

-         Рэфлексія                                                                    

         Вось і скончыўся час сустрэчы,

         Надышоў развітання час.                               

    Ад шчырага сэрца, сябры дарагія,

    Дзякую вам!  

-                     Ці задаволены вы сваёй працай на занятку? Згодна свайму настрою, прымацуйце сваю сняжынку да сонейка ці да хмаркі (на дошцы)